Κοσμητεία

Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης

Το Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης, άρχισε να δημιουργείται στις αρχές του 20ου αιώνα με τη μέριμνα των καθηγητών Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου. Στην τωρινή του μορφή εγκαινιάστηκε το 1994 στο κτήριο της Φιλοσοφικής Σχολής στην Πανεπιστημιόπολη. Περιλαμβάνει δώδεκα Διδακτικές Συλλογές με πρωτότυπα αντικείμενα αλλά και αντίγραφα έργων που εκπροσωπούν διαχρονικά όλες τις περιόδους του πολιτισμού που άνθισε στον ελληνικό χώρο από την προϊστορία έως τη σύγχρονη εποχή.

Οι Συλλογές, που οφείλονται κατά κύριο λόγο σε δωρεές, έχουν διδακτικό χαρακτήρα και αποβλέπουν στην πρακτική άσκηση των φοιτητών και στην εξοικείωσή τους με τα αρχαιολογικά ευρήματα, τα υλικά και τις τεχνικές κατασκευής. Συγχρόνως τα εκθέματα του Μουσείου έχουν αποτελέσει αντικείμενο αρχαιολογικής έρευνας και επιστημονικών δημοσιεύσεων.

Το Μουσείο περιλαμβάνει Συλλογές της Προϊστορικής και Κλασικής Αρχαιολογίας, αξιόλογη Συλλογή Εκμαγείων, Συλλογές Βυζαντινής Ζωγραφικής και Κεραμεικής, Διαχρονική και Διαμεσογειακή Συλλογή Κεραμεικής, Συλλογή Περιβαλλοντικής Αρχαιολογίας και Συλλογή Πετρωμάτων, Μεταλλευμάτων και Αρχαίας Τεχνολογίας. Η νεότερη τέχνη εκπροσωπείται από πίνακες σημαντικών νεοελλήνων ζωγράφων, οι οποίοι κατά καιρούς δανείζονται σε εκθέσεις που διοργανώνονται στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Σε πρόσφατη δωρεά οφείλεται και η Συλλογή έργων Λαϊκής Αιθιοπικής Τέχνης.

Αρχαιολογικό Πάρκο

Κατά τις ανασκαφές της Γ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων για την κατασκευή του Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου της Αθήνας στην Πλατεία Συντάγματος και στη λεωφόρο Αμαλίας αποκαλύφθηκαν αρχαιολογικά κατάλοιπα της πόλεως, χρονολογούμενα από την Υπομυκηναϊκή περίοδο έως και τη Βυζαντινή εποχή. Μέρος των αρχαιοτήτων αυτών μεταφέρθηκαν και εγκαταστάθηκαν σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο της Πανεπιστημιούπολης, που οι διαστάσεις του προσέγγιζαν σε μεγάλο βαθμό αυτές της ανασκαφής. Οι αρχαιότητες τοποθετήθηκαν σε τρία επίπεδα σύμφωνα με την πραγματική τους διάταξη.

Στο πρώτο επίπεδο εγκαταστάθηκε ο κεντρικός πυρήνας λουτρικού συγκροτήματος (τέλος 3ου - αρχές 4ου μ.Χ. αιώνα) και αναπαραστάθηκε λάκκος χύτευσης χαλκουργικού εργαστηρίου της Κλασικής εποχής.

Στο δεύτερο επίπεδο αναπαραστάθηκαν (σε πλάτος μικρότερο του πραγματικού) η βασική οδική αρτηρία της πόλεως προς τους δήμους των Μεσογείων και η παρακείμενη κοίτη του ποταμού Ηριδανού και εγκαταστάθηκαν ταφικό βάθρο και τρεις σαρκοφάγοι του παρόδιου νεκροταφείου του 4ου π.Χ. αιώνα. Επίσης, εκτίθεται τμήμα της στρωματογραφίας του δρόμου -30 περίπου αλλεπάλληλα οδοστρώματα, καθώς χρησιμοποιήθηκε από τον 4ο π.Χ. έως τον 3ο μ.Χ. αιώνα.

Στο τρίτο επίπεδο τοποθετήθηκαν τμήματα του υδραγωγείου και του πυκνού υδραυλικού δικτύου της πόλεως (εποχή Ρωμαιοκρατίας) καθώς και σιροί της Βυζαντινής εποχής.

Το Αρχαιολογικό Πάρκο της Πανεπιστημιούπολης υπάγεται στο Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Ομαδικές επισκέψεις μπορούν να οργανωθούν μετά από συνεννόηση, ο Τομέας Αρχαιολογίας μάλιστα έχει ξεκινήσει ένα πρόγραμμα εκπαιδευτικών δράσεων για μαθητές ανά ηλικιακές ομάδες. Ο θεματικός κύκλος του ακαδημαϊκού έτους 2011-12 αφορά τη διαχείριση του νερού στην Αρχαία Αθήνα.